نظم نوین بین‌المللی و راهبرد ایدئولوژیکی، امنیتی (معمای امنیت) جمهوری اسلامی ایران در هزاره جدید

نویسندگان

1 دکتری علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی،کرمانشاه، ایران.

2 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.

3 استادیار گروه علوم سیاسی ، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

نظم نوین بین‌المللی بعد از پایان جنگ سرد و در ادامه آن، بین‌الملل‌گرایی‌تهاجمی ایالات متحده آمریکا در ابتدای هزاره جدید (یازدهم سپتامبر 2001) تحولات شگرفی را در نظام بین‌الملل پدید آورد. راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در هزاره جدید در سایة تحولات نظام بین‌الملل، تبدیل‌شدن به هژمون و قدرت منطقه‌ای است. این پژوهش از نوع بنیادی با روش کیفی- تفسیری و استنباط اطلاعات از طریق اسناد موجود با رویکرد توصیفی- تحلیلی است همچنین گردآوری اطلاعات و داده‌ها به طریق کتابخانه‌ای انجام شده‌است. به‌نظر می‌رسد نظم ‌نوین بین‌المللی و سیاست بین‌الملل‌گرایی تهاجمی آمریکا، راهبرد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را متأثر از تحولات کلان نظام بین‌الملل نموده و تلاش خود را در راستای تبدیل‌شدن به قدرت بالقوه منطقه‌ای تبیین کرده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که منطقه‌گرایی، شیعه‌گرایی و نظامی‌گری، راهبردهای ایدئولوژیکی  امنیتی ایران به حساب نمی‌آیند، اما می‌توانند در مقاطع زمانی خاص، راهبرد سیاست خارجی ایران را در راستای تبدیل‌شدن به قدرت منطقه‌ای تبیین نمایند. تلاش ایران برای افزایش نقش منطقه‌ای بیشتر با هدف افزایش امنیت نسبی و قدرت نرم این‌کشور صورت می‌گیرد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تحولات کلان نظام بین‌الملل بر راهبرد سیاست خارجی ایران در هزاره جدید است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The New International Order and the Islamic Republic of Iran's Ideological-Security Strategy (The Security Dilemma) in the New Millennium

نویسندگان [English]

  • Mohsen Jamshidi 1
  • Sara Fallahi 2
  • Shahram Fatahi 3
1 PhD in Political Science, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Political Science, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

The post-Cold War emergence of the new international order, coupled with the United States' aggressive internationalism at the dawn of the new millennium (particularly following September 11, 2001), has precipitated profound transformations within the international system. Within this evolving global context, the Islamic Republic of Iran's foreign policy strategy has increasingly focused on establishing itself as both a regional hegemon and power. This fundamental research employs a qualitative-interpretive methodology, drawing inferences from existing documents through a descriptive-analytical approach, with data collection conducted via library research methods. The study suggests that the new international order and America's aggressive internationalism have significantly shaped Iran's foreign policy strategy in response to macro-level international systemic changes, with Tehran consciously pursuing its trajectory toward becoming a latent regional power. Research findings indicate that while regionalism, Shiite-centric policies, and militarization do not constitute Iran's core ideological-security strategies per se, they may nevertheless serve as instrumental foreign policy tools during specific temporal junctures to facilitate Iran's regional power aspirations. Iran's concerted efforts to expand its regional role primarily aim to enhance its relative security and soft power capabilities. This investigation ultimately seeks to analyze how macro-level international systemic transformations have influenced Iran's foreign policy strategy in the new millennium.

کلیدواژه‌ها [English]

  • New International Order
  • Security Dilemma
  • Regionalism
  • Shiite-Centric Policy
  • Militarization