تجزیه‌وتحلیل تأثیر فضای سیاسی - اجتماعی بر گسست معرفت‌شناختی در آراء سیاسی، اجتماعی و فلسفی رضا داوری اردکانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان

2 کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

چکیده

این پژوهش به بررسی آراء رضا داوری اردکانی به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین متفکران چهل سال اخیر در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد؛ تا نسبت به عللِ گسستِ معرفت‌شناسی در آراء و اندیشه‌های او نائل شود. سؤال اصلیِ پژوهش این است که چگونه شرایط سیاسی و اجتماعی ایرانِ پسا انقلاب اسلامی، موجب شد تا داوری اردکانی آثار دوره متأخر ِخود را متفاوت از آثار اولیه ارائه نماید؟ لازم‌به‌ ذکر است حیاتِ علمی داوری اردکانی دو بُعد دارد. یک بُعد عقیدتی واعتقادی و بُعدِ دیگر؛ سیاسی- فلسفی. بر اساس آثار و یافته‌ها، داوری در بُعد اول تغییر خاصی نداشته است، امّا دربُعد دیگرِ آن‌ که به دو دوره تقسیم‌بندی گردیده، دچار گسست معرفت‌شناختی شده است. دوره اول حیاتِ علمیِ داوری اردکانی، غرب‌زدگی و به چالش‌کشیدن غرب که مرکزِ ثقل پُروبلماتیک است ودورة متأخر او گفتمان توسعه و توسعه‌نیافتگی است که به محور بنیادین تفکر او تحول پیداکرده است. در این پژوهش تلاش شده طبق چارچوب نظری لوئی‌آلتوسر، زمینه‌های شکل‌گیری دوره اول و علل و عوامل گسست در دورة دوم که همان توسعه و توسعه‌نیافتگی است موردبررسی قرارگرفته و رویکرد علمی آن از نگاه داوری اردکانی بیان گردد. در انتها، با مقایسه این دو دوره، پیامدهای جدی آن مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است.
 

کلیدواژه‌ها