دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه اصفهان
چکیده
فدراسیون روسیه به‌عنوان یکی از قدرت‌های بزرگ عصر حاضر، در موقعیت‌های مختلف نشان‌داده است که حضور فعال در مناطق راهبردی جهان، مخصوصاً خلیج‌فارس و کشورهای حاشیه آن را برای خود یک امر حیاتی تلقی می‌کند. خواسته‌های فدراسیون روسیه در قبال منطقه خلیج‌فارس، برمبنای سه اصل شکل‌گرفته است: «تأمین امنیت کشورهای جنوب روسیه، جذب متحدان منطقه‌ای و مقابله بانفوذ ایالات‌متحده آمریکا در منطقه». کشورهای حاشیة خلیج‌فارس، هرگز نتوانسته‌اند یک‌نهاد منطقه‌ای فراگیر را به وجود بیاورند که هم شامل تمام کشورهای اطراف خلیج‌فارس باشد و هم بتواند تعامل این کشورها را با قدرت‌های بزرگ و کشورهای خارج از این ناحیه، هماهنگ نماید. از طرفی برخی از کشورهای منطقه، همچون امارات و عربستان، می‌دانند که تنها در سایه حمایت خارجی می‌توانند اهداف خود را در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی و امنیتی، محقق نمایند. یک قدرت بزرگ اگر بخواهد در رقابت‌های بین‌المللی از قدرت‌های دیگر عقب‌نماند، باید جایگاهی محکم در مناطق ژئوپلیتیک دنیا داشته باشد؛ خلیج‌فارس نیز به‌عنوان یک منطقه منحصربه‌فرد در زمینه تجارت انرژی و امنیت جنوب غرب آسیا، از دیرباز عرصه رویارویی قدرت‌های بزرگ و ابرقدرت‌ها بوده است؛ در شرایط فعلی نیز باوجود آنکه ایالات‌متحده آمریکا، بیشترین و ملموس‌ترین حضور را در این منطقه دارد، اما روسیه نیز طی دهه‌های اخیر از هر فرصتی استفاده کرده تا نفوذ خود را در این ناحیه احیا نمایند.
)