پیامدهای تحولات ژئوپلیتیک قفقاز بر محیط امنیتی ایران (پس از جنگ 2020)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

2 دانشیار روابط بین‌الملل، گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

چکیده

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و اعلام استقلال کشورهای تحت سیطره حکومت شوروی، به دلیل وجود گرایش‌های ملی‌گرایانه، وجود بحران‌ها، چالش‌های داخلی، ضعف در دولت - ملت‌سازی، ورود بازیگران خارجی و رقابت این بازیگران با یکدیگر که بعضاً دارای منافع متعارض می‌باشند؛ ثبات و امنیت منطقه قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی با چالش‌هایی روبه‌رو گردیده است. فروپاشی شوروی و تغییرات ژئوپلیتیک صورت گرفته در منطقه قفقاز، عاملی بود که باعث اهمیت و تأثیرگذاری بیشتر عوامل ژئوپلیتیک این منطقه گردید. با توجه به همسایگی و اشتراکات تاریخی و فرهنگی ایران با این منطقه، عوامل ژئوپلیتیک قفقاز را می‌توان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار دانست. سؤالی که مطرح می‌شود این است که بحران اخیر چه پیامدهایی برای ایران به‌ویژه در محیط امنیتی آن داشته است؟ فرضیه اصلی این مقاله در پیِ پاسخگویی به این پرسش، بر آن است که تحولات اخیر و تغییرات صورت گرفته، می‌تواند آثاری بر اقتصاد، سیاست و محیط پیرامونی امنیتی ایران داشته باشد و محیط امنیتی ایران را با چالش‌هایی از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای روبه‌رو سازد. این مقاله از نوع تحقیق کیفی بوده و با روش تبیینی به بررسی این موضوع می‌پردازد که بحران اخیر، آثاری بر کشورهای منطقه به‌ویژه بر کشور ایران که این منطقه در محیط پیرامونی امنیتی آن قرار دارد خواهد داشت و رقابت‌های قدرت‌های بزرگ در منطقه قفقاز جنوبی موجب شده تا محیط پیرامونی امنیتی ایران با چالش‌هایی از سوی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای روبه‌رو گردد.

کلیدواژه‌ها

فصلنامه نظریه پردازی
دوره 3، شماره 1
خرداد 1403
صفحه 127-148

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار