جهاد کبیر به‌مثابه امری فرهنگی در اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جامعه‌شناسی و عضو هیئت علمی دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.

چکیده

با نگاه به گذشته متوجه می‌شویم که جهاد فکری برای بیرون راندن استعمار از ذهن‌ها و دل‌ها، دشوارتر از جهاد مسلحانه برای بیرون راندن استعمار از سرزمین‌های جهان اسلام بوده است. تاریخ ثابت کرده است که خروج از سرزمین‌های اشغالی امکان‌پذیر می‌باشد؛ اما پیروزی از ناحیه فرهنگی و اجتماعی تنها به قدرت فکری مسلمانان و دقت در حوزه‌های اعتقادی، عقلی و فلسفی بستگی داشته است. جهاد، یعنی به کار بستن تمام توان در دفع دشمن که به صورت‌های مختلفی انجام می‌گیرد، زیرا حمله و هجوم دشمن به شیوه‌های مختلف رخ می‌دهد. یکی از حملات جدی و اثرگذار دشمنان اسلام که منجر به صدمات سنگینی بر پیکره جوامع اسلامی شده است، هجوم فرهنگی می‌باشد. در پژوهش حاضر، به بررسی شناخت جهاد و انواع آن از منظر اسلام پرداخته شده است و بخش‌بندی‌های متفاوت انجام گرفته است که مجاهد کسی است که در طاعت خدا با نفس مبارزه کند و نباید به مبارزان خارجی بسنده نماید. استفاده از انواع جهاد نیاز به شرایط خاص می‌طلبد تا از آن استفاده صورت گیرد. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه‌ای و جست‌وجوی اینترنتی انجام شده است. استخراج موضوعات و جوانب گوناگون از متون معتبر و دیدگاه و آرای اندیشمندان اهل تسنن و تشیع مورد بررسی انجام گرفته است.